Vergeten aspecten van liefde?

Nu valentijnsdag (bijna) achter de rug is, kunnen we terug naar de orde van de dag. Na de romantische liefde die eens per jaar haar verdiende aandacht krijgt, komt opnieuw de dagelijkse realiteit waarin de liefde niet zozeer gevierd, dan wel geleefd wordt. De uitzonderlijke liefdeselementen mogen gevierd worden: passie, romantiek, extase… ze helpen ons af en toe boven het dagelijkse uit te stijgen en hoogtepunten van plezier en genot te beleven.
Toch zijn het niet de feesten die de liefde waarmaken, maar aspecten die vaak minder aandacht krijgen, terwijl ze niet onbelangrijk zijn. We staan een tijdje stil bij een aantal van die vaak verwaarloosde aspecten. Omdat stilstaan soms ook vooruitgaan betekent.
Vooreerst is het de waarde van de verdraagzaamheid die de geliefde de vrijheid geeft gewoon zichzelf te kunnen zijn. Iemand graag zien betekent: je mag zijn wie je bent, inclusief een karakter, een temperament, een reeks aangeboren eigenschappen waar je niet zo gek veel aan kan wijzigen. Zo kan je impuslief zijn, of juist bedachtzaam. Je kan intovert zijn of juist heel extravert. Je kan vlijtig zijn of juist een beetje lui. Je kan er goed uit zien, slim zijn of vrolijk, maar niemand bezit al die leuke persoonlijkheidskenmerken verenigd in één persoon. ‘Ik zie je graag’ betekent dan: ik ben blij met je aangename kanten, en ik neem er bewust een aantal bij die helemaal niet aangenaam zijn in de omgang. Omdat ik je graag zie. Omdat ik weet dat ik zelf ook niet altijd even aangenaam ben. Omdat ik realistisch genoeg ben om te beseffen dat geen mens perfect of ideaal kan zijn. De partner het recht en de vrijheid geven zichzelf te mogen zijn: bestaat er een mooier geschenk?
Een tweede waardevol aspect van liefde is de weerbaarheid. Zo kan je weerbaar zijn ten aanzien van tegenslagen. Je geeft het niet op bij de eerste storm waarin je als koppel terecht komt. Je denkt niet op korte termijn: ‘het is beter hieruit weg te komen’. Op de langere termijn kan het inderdaad lonen om niet zomaar te vluchten als het eens veel slechter gaat. Relaties krijgen juist meer diepgang naarmate er meer oorlogen getrotseerd werden. Willen we daarmee zeggen dat je in eerder welke relatie moet blijven zitten, tegen beter weten in? Integendeel: van zodra dat je met realisme vaststelt dat een partnerrelatie je toekomstige tevredenheid ernstig blijft hypothekeren, kan je er maar beter mee stoppen. Enig realisme mag ons wel ervan overtuigen dat duurzame relaties onmogelijk zijn zonder winterse perioden. En dan is weerbaarheid een dankbare eigenschap, waarmee je tijden overleeft vergelijkbaar met een winter die maar blijft duren. Gelukkig komt elk jaar opnieuw de lente, hoe laat ook. Ervan overtuigd blijven dat de lente wel zal komen, bestaat er een mooiere vorm van hoop?
Het spiegelbeeld van verdraagzaamheid ten aanzien van de eigenheid van de ander is ook essentieel: jezelf durven zijn, ook al weet je dat je partner niet van sommige aspecten van je persoonlijkheid houdt. Vaak begint het met de beste bedoelingen: om conflicten te vermijden tracht je je maar aan te passen aan de wensen van je partner. Wanneer het blijft duren wordt het problematischer: naarmate je gedrag inschikkelijker wordt, groeit het gevaar dat je onderhuids ontevredener wordt. Nog erger wordt het als je langzaam maar zeker de voeling verliest met wat je zelf verlangt. Hoe kan je nu naar je verlangens leven als je niet meer weet waarnaar je verlangt? Zoals het niet realistisch is en ook niet goed om al je verlangens bevredigd te weten, zo is het deprimerend nooit eens iets van wat je wenst in de realiteit te beleven. Zo verlies je voeling met je wensen, en gaan je gevoelens, ook voor de partner, verloren.
Het adagio luidt: liefde is geven en nemen. Van Freud weten we: het is goed de dialoog open te houden tussen je begeerte en de eisen van de sociale realiteit. Als beide partners dat doen, op lange termijn ongeveer in gelijke mate, dan zitten ze goed, om hun relationele bootje verder te laten varen. Ervoor kiezen dat je verlangens nu eens de voorrang mogen krijgen, en dan weer eens in de ijskast mogen blijven ten voordele van iemand anders’ begeerte: bestaat er een grotere motor voor een blijvende liefde?
Verdraagzaamheid, weerbaarheid en jezelf durven zijn: de vergeten Heilige Drievuldigheid van duurzame liefde?

This entry was posted in Andere. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *