Van het laken en de broek

Ze stoof bijna mijn wachtzaal uit en de gesprekskamer in. Een vurige dame, dat kon je wel zien. Einde veertig, wel bespraakt, goed gekleed, bril in de haren, beetje schmink, mooi sieraad, pittig kapsel. Ik kreeg haast niet de tijd om uit te leggen hoe therapie in elkaar zit en wat de afspraken waren. Ze wou vooruit. Ze wou het weten, ze wou het nu écht eens weten. Geen langdurige therapie, nee, niet voor haar. Want met haar was er toch niets mis? Ze wou advies, concrete tips, handvaten, regels en vaste waarden.

“Voor wat?”, vroeg ik. En voor het eerst haalde ze even diep adem. Haar verhaal is herkenbaar voor vele singles: ze was door een scheiding gegaan en ookal had ze die niet zelf gekozen, ze zag retrospectief wel dat de relatie al langer doodgebloed was. Ongeloof was er eerst, veel verdriet, een hoop kwaadheid op haar ex én op zichzelf. Na een hele rouwperiode die ze goed doorstaan had met de hulp van wat vrienden en familie, had ze opnieuw een evenwicht gevonden met de kinderen. En nu mocht de nieuwe man komen, en dan wel NU! Want ze was er klaar voor.

“Vanwaar dan dit bezoekje?”, was ongeveer mijn tweede vraag. Ze ademde opnieuw eens diep. Ze wou niet van het zelfde laken een broek. Deze keer moest het wel goed zijn, mocht ze niet in hetzelfde schuitje belanden, dus wou ze heel concreet weten hoe ze het moest aanpakken. Ze wou hét weten. Het Grote Geheim voor een goede relatie.

Nu, er is geen geheim, zelfs geen Groot. Er is geen Groot Boek waarin staat hoe het letter voor letter moet, ookal zijn er al duizenden en duizenden boeken over geschreven.  Er is geen geheime formule, ookal zijn er al duizenden en duizenden theorieën bedacht. Elke relatie is zo uniek en specifiek, dat je geen eenduidig antwoord kan geven. Dat was mijn antwoord.

Een derde keer werd er diep ademgehaald, deze keer door mij. “Maar er zijn wel enkele universele regels, enkele richtlijnen die je op haast elke relatie kan toepassen. Laat ons daar eens mee beginnen, beginnen met ervoor te kiezen dat we van het laken wel een broek gaan maken.”

Wel vaker zijn singles op zoek naar een Wetboek der relaties. Nee, die bestaat dus niet. Maar zoals ooit op de beruchte Bond zonder Naam postertjes ooit stond: ‘ Je moet eerst van jezelf houden voor dat je van iemand anders kan houden’. Wat het voornamelijk inhoudt is dat je jezelf en al je vervelende kantjes moet aanvaarden. Alleen zo kan je je vrij genoeg voelen om helemaal jezelf te zijn in een relatie en niet te moeten leven met de angst dat je nieuwe partner je gaat ‘afkeuren’ voor de kleine rare kantjes die je hebt. Daarenboven is het verstandig om van jezelf te weten dat je niet perfect bent. Je nieuwe partner zal dat ook niet zijn, dus daar hoef je al niet meer naar op zoek. Want hoe geweldig je nieuwe partner ook mag zijn, vroeg of laat komt er toch een onenigheid. En dan kan je beter je eigen aandeel zien in plaats van de ander onmiddellijk de schuld te geven.

Een tweede universele regel is een heel evidente. Een fout die vele mensen in een relatie maken is dat ze elkaar en de relatie als evident gaan beschouwen. Stilaan begint de sleur het over te nemen en leef je naast elkaar in plaats van met elkaar. Maak dus tijd voor je relatie. Avondje zonder tv, gsm of computer en alleen oog hebben voor elkaar. Dat kan deugd doen!

En dan iets waar meerdere singles mee te maken krijgen: de gekende rugzak. De lading aan frustraties, angsten, falingen, kwaadheid die je hebt overgehouden aan vorige relaties. Nee, een grote verliefdheid zal die niet allemaal plots doen verdwijnen als sneeuw voor de zon. Misschien vergeet je in de eerste maanden van verliefdheid wel even wat dingen, maar vaak duiken rugzakitems wel weer eens je verder in je relatie zit en dan ga je die uitwerken op de persoon die er eigenlijk niets mee te maken heeft. Pak het aan, ga desnoods hulp zoeken bij een therapeut als het zelf niet lukt en zorg dat alles opgekuist is vooraleer je terug naar iemand nieuw op zoek gaat.

Een andere universele regel is de volgende: ‘What you see is what you get’. Denken dat jij je partner nog wel kan veranderen, is iets wat haast onmogelijk is, eens de dertig voorbij. Je kan niet iemand zijn karakter veranderen, onmogelijk. En iemand verandert alleen maar als hij of zij daar zelf voor kiest en vaak gebeurt dat in extreme situaties of in een persoonlijke crisis. Wel kan je vragen aan je partner om zijn of haar gedrag te veranderen. Vragen dat je partner bij het thuiskomen aan jou vraagt hoe je dag geweest is, is iets helemaal anders dan te verwachten dat hij of zij empathischer moet worden.

En als allerlaatste regel: kan je je een voorstelling maken van hoe het met die nieuwe partner zou zijn binnen vijf jaar. Hebben jullie een beeld waar je naartoe kan werken? Gaan jullie samenwonen, blijven jullie in een lat-relatie leven? Moet iemand van jullie een job dichter bij huis zoeken? Je snapt het al: hoe minder drastische aanpassingen aan het leven zoals je het nu leidt, des te meer kans op slagen!

Geen Groot geheim boek dus, maar simpele dingen waar we niet altijd bij stilstaan en die we soms vergeten wanneer we ons in een nieuwe relatie storten.

 

Posted in Andere | Leave a comment

Vertrouwen

Vertrouwen heb je nodig om een nieuwe relatie op een goede manier te kunnen starten. Evident is dat echter niet altijd, vooral niet wanneer je al verschillende relaties achter de rug hebt. Enerzijds valt het dan voor dat je vertrouwen een of meerdere malen geschaad werd in het verleden. In dat geval krijgt de nieuwe partner vaak de rekening gepresenteerd. Die wordt dan gewantrouwd, niet om het eigen gedrag, maar om het gedrag van de ex-partner(s). Anderzijds hou je er ook best rekening mee dat het met vertrouwen gaat zoals het spreekwoord het aangeeft: ‘het komt te voet, en gaat te paard’. Dat lijkt zelfs nog onderschat: het lijkt zelfs dat je jaren nodig hebt om je vertrouwen groot te krijgen, terwijl het kan gebeuren dat je quasi al je vertrouwen verliest op een paar seconden tijd, met name als je erachter komt dat je partner je bedroog.
Ze zijn niet te tellen, de mensen voor wie het even allemaal niet meer hoeft, dat gedoe met relaties, en daarbij het risico lopen om opnieuw bedrogen te worden. Zij herstellen langzaam van eerder opgelopen kwetsuren en voelen een wantrouwen dat hen belet om opnieuw te avonturen.
Toch voelen weinigen zich geroepen de rest van hun leven alleen te blijven. Na verloop van tijd krijgt het verlangen naar een partner opnieuw de bovenhand op de angst opnieuw bedrogen te worden. Dat betekent dat je er best aan werkt je wantrouwen langzaam maar zeker te overwinnen en je vertrouwen op te bouwen.
Zoals angst de neiging stimuleert tot vermijdingsgedrag, zo induceert wantrouwen het gedrag waarbij mensen overmatig gaan controleren. In beide gevallen kunnen we gewagen van contraproductief gedrag. Net zoals het vermijdingsgedrag de angst verhoogt in de plaats van vermindert, zo doet het overdreven controleren van de partner het wantrouwen eerder verhogen in plaats van het te verlagen. Ga je achterdochtig op zoek naar tekenen die erop kunnen wijzen dat je partner niet geheel oprecht is, vind je altijd wel signalen die erop kunnen wijzen dat dat niet het geval is.
Hoe kunnen we er dan wel voor zorgen dat een overdreven wantrouwen niet de toekomst van een relatie hypothekeert? Verschillende aspecten kunnen helpen. Je kan aan je partner vragen zo betrouwbaar mogelijk te zijn, open, eerlijk en transparant. Als je partner steeds zegt wat hij doet, en ook doet wat hij zegt, krijg je geleidelijk meer vertrouwen. Is je spreken in harmonie met je handelen, help je het vertrouwen van je partner te groeien.
Toch lijken er verschuivingen gaande als het gaat over wat je al dan niet deelt met je partner. Daar waar het voor vroegere generaties nogal evident leek dat je voor je partner geen geheimen had en dus zo goed als alles deelde, lijkt men daar nu vaak anders over te denken. Heeft het met de opkomst van de nieuwe media te maken, met een groeiende individualisering of met de kortere duur van de doorsnee relatie? Misschien wel met alle drie deze factoren, en we vergeten er wellicht nog. In ieder geval zijn er steeds meer mensen die hun computer, Facebook, GSM… afschermen voor het geïnteresseerde oog van de partner. Indien men dan (herhaaldelijk) werd belogen en bedrogen door een ex-partner, wordt het wantrouwen daardoor gemakkelijk gewekt: wat wil mijn nieuwe partner voor mij achterhouden? Anderzijds verzwijgt deze partner misschien juist dingen om de jalousie van diegene die ooit bedrogen werd niet te wekken.
Natuurlijk dient het grootste gedeelte van het werk te komen van de persoon zelf die wil groeien in vertrouwen, en niet van zijn partner. Dan is er vooral de langzame weg van het geleidelijk meer vertrouwen geven. Stukje bij beetje gun je je partner meer vrijheid en kan je vaststellen dat die dat vertrouwen waard is en niet beschaamt. Zo bouw je steen voor steen, het huis van je vertrouwen op.
Ook het verwerken van eerdere ervaringen met ontrouw en bedrog kan helpen. Hoe meer je die dingen verwerkt kan krijgen, hoe minder de schaduw ervan boven actuele relaties hoeven te hangen. Ook goede communicatie en afspraken met de huidige partner kunnen het vertrouwen vooruit helpen. Zo kan je bijvoorbeeld afspreken om beiden te trachten zo moedig te zijn om niet te bedriegen. We weten wel dat velen pas de stap durven zetten, weg van een vorige partner als er zich reeds andere alternatieven aandienen. Toch moet het mogelijk zijn om eerst de actuele relatie te beëindigen als dat echt nodig is, alvorens er een nieuwe te beginnen. Dat vergt een beetje moed, en voorkomt heel wat leed.

Posted in Andere | Leave a comment