Schrijven is blijven

Een keer per jaar neem ik ze vast, letterlijk. Elke lente bij de Grote Schoonmaak, haal ik ze uit de kast en verlies minstens een uur (of twee) voor ik ze vervolgens weer voor een jaar wegsteek: mijn dozen met jeugdbrieven. Hoewel ik met gemak dingen kan weggooien of weggeven -geen kelder en geen zolder hebben heeft ook zo zijn voordelen- belanden deze dozen telkens weer waar ze het jaar ervoor stonden.

Het zijn brieven van pennenvriendinnen, brieven van vriendinnen van op een of ander kamp, kattebelletjes van in de middelbare school, briefjes die ik aan mijn kotdeur vond (pre-gsm tijdperk), postkaarten, verjaardagskaarten, uitnodigingen voor feestjes,… allemaal steken ze per jaar gesorteerd in grote Ikeadozen. En dan zijn er nog de kleinere pakketjes, telkens met een lint gebonden, mijn liefdesbrieven.

Hoe grappig, ontroerend, emotioneel om al die teksten terug te lezen. De een schreef steevast op lichtblauw papier, de woorden mooi recht geschreven met behulp een latje, de andere met krullende letters met vulpen. Een lief begon zijn brief steeds met een citaat van een dichter of een stuk tekst van een liedje waarin de liefde of het gemis van elkaar bejubeld werd. Een ander lief voegde telkens een bloem bij de brief. Elk jaar lees ik er weer enkele, gewoon uit nieuwsgierigheid. En telkens zet ik ze met een glimlach op de lippen terug in de kast.

Heel ons Westerse idee van een relatie is voornamelijk gestoeld op een erg romantisch beeld. We worden verliefd, dragen zolang als we kunnen een roze bril en verheerlijken in de tussentijd elke kleine overeenkomst tussen beiden. Binnen zo een contact passen liefdesbrieven perfect. Maar helaas,… door de moderne technologieën, schrijven we deze niet meer. Mijn dochter zal wellicht nooit een doos uit de kast moeten nemen en weer terug moeten steken. Haar brieven zullen wel ergens in de een of andere cloud opgeslaan worden en als ze het geluk heeft dat die niet door de een of ander ooit gehacked wordt, zal ze die file misschien af en toe eens opendoen.

Maar toch,… net zoals een boek zoveel anders leest wanneer je hem echt vast hebt dan wanneer je hem op je tablet leest, zo is dat voor mij ook met brieven. Een brief echt met de hand schrijven is van een heel andere betekenis. Het heeft veel meer waarde. Net zoals een verjaardagskaart afgeleverd door de post een iets andere waarde heeft dan een Facebookbericht. En die waarde zit hem in de tijd die je er aan besteed. Net omdat je niet zomaar een woord kan deleten (of je moet nog ergens vanuit de goede oude tijd een potje tipex hebben staan), is het belangrijk dat je vooraf goed nadenkt over wat je gaat schrijven. Een echte liefdesbrief duurt zo lang omdat je je hem meestal al dagen loop te schrijven in je hoofd. En dan begint het: het zoeken van een passende opener, de juiste pen ter hand nemen en je dan voor een lange tijd achter je bureau zetten om met je mooiste geschrift (want je wil toch ten minste dat de ander kan lezen wat je schrijft) bladeren vol te schrijven.

Het is de tijd die je er insteekt die een brief zo kostbaar maakt. Maar niet alleen dat. Een brief schrijven vertraagt ook alles. Je moet hem schrijven, nog op de post krijgen en de andere moet minstens enkele dagen wachten voor hij of zij een antwoord heeft. Een heel ander gegeven dan een mail sturen die binnen de seconde op de ander zijn scherm verschijnt.

En net doordat alles zoveel trager gaat, zijn de verwachtingen zo veel groter. Vergelijk het met de wachtrij in een attractiepark: als je meer dan een half uur moet aanschuiven voor een attractie, dan verwacht je dat dit minstens een fantastische ervaring gaat zijn. Als je dan belandt op een gewone draaimolen, dan is de ontgoocheling groot. Hoe langer je moet wachten op het antwoord op je brief, des te meer verwacht je dat de ander daar veel tijd en moeite in heeft gestoken. En hopelijk is dat dan ook zo.

Een brief zorgt er alleszins voor dat de hunkering groot is. Je kijkt elke dag in je brievenbus om te zien of je brief al is aangekomen en fantaseert ondertussen over wat de ander allemaal geschreven heeft.

Helemaal iets anders dan het snelle antwoord je nu op elk moment kan sturen via whatsapp of facebook of wat dan ook. Te snel wordt er op de verzenden knop geduwd en laten we steken vallen.

Terug naar de nostalgie van de brief en de vertraging die die meebrengt. Misschien moeten we in plaats van speeddaten maar eens gaan slowdaten. Net zoals slowcooking tegenwoordig ook helemaal hip is, kunnen we dat misschien in de liefde ook eens uitproberen. Hierdoor zetten we de romantiek terug helemaal op volle toeren, stijgt de hunkering, vergroot de verwachting, halen we nog eens de beste poëet uit ons boven, groeien er terug schrijfknobbels op onze vingers en worden die vulpennen nog eens gevuld.

Mijn dozen staan weer in de kast, net als elk jaar. En ook volgend jaar zal ik toch mezelf weer een paar uren verliezen in het lezen van oude liefdesbrieven. Het idee alleen al doet me glimlachen. Leve de nostalgie!

Posted in Andere | Leave a comment

nieuwe vriendschappen

Nieuwe vrienden maken, kinderen doen het regelmatig. Adolescenten ook, zoals studerende en werkende jongvolwassenen. De eerste 25 jaar van je leven kom je geregeld nieuwe mensen tegen. Een nieuwe school, een nieuwe klas, een jeugdbeweging, een jeugdclub, een groepsreis, een nieuwe job… Aanleidingen genoeg tot nieuwe contacten en nieuwe ervaringen. En hoe meer nieuwe contacten, hoe meer kansen op nieuwe vriendschappen. Wat heb je daarvoor nodig? Mensen waarmee er een soort ‘klik’ is, een gemeenschappelijke interesse, een gelijklopend doel, een gedeelde passie. Plus natuurlijk, het wederkerig onderhouden van zo’n relatie. Daar wringt soms wel het schoentje. Soms doet de ene daarvoor meer moeite dan de andere. Dat blijft dan vaak niet duren. Als je iemand herhaaldelijk uitnodigt, voor een bezoek of een gezamenlijke activiteit, en er komt nooit eens een uitnodiging terug, dan dreigt de vriendschap te verwateren. Het vergt immers moed om nog een zoveelste keer over de brug te komen. Dan vraag je liever eens iemand anders. Niet dat dingen moeten afgemeten worden bij vriendschap, maar een soort van wederkerigheid is wel onontbeerlijk.
Tussen je vijfentwintig en pakweg vijftig heb je het doorgaans erg druk. Een job die veel van je vergt, een klassieker in Vlaanderen. Een gezin met kinderen die een appèl op je doen. Een partner die recht heeft op ‘relatietijd’. Dit is de tijd die je als koppel doorbrengt met elkaar, op een manier dat je mekaar ook de nodige aandacht kunt geven: samen leuke dingen doen, bijpraten over belangrijke en minder belangrijke items, af en toe eens vrijen, ook de liefde mag gevierd. Door al deze drukke bezigheden is er vaak weinig tijd voor nieuwe contacten. Daardoor ook ken je minder nieuwe vriendschappen. Jammer, wat elke nieuwe vriendschap is een verrijking voor de twee betrokkenen. Je leert niet alleen een nieuwe originele persoon kennen, maar ook jezelf op een nieuwe manier.
Ben je intussen de vijftig voorbij, kan het gebeuren dat je interesses over het algemeen gaan verminderen. Je krijgt de indruk dat je veel beleefd hebt: ‘been there, done that, seen enough’. Redeneer je in interessecirkels, dan kan je vermoeden dat de buitenste cirkel van bijvoorbeeld politiek, kunst, filosofie, kameraadschap en verre familie als vanzelf wat minder belangrijk wordt. Belangrijk in dit verband is de vraag of je daar wel voor wil kiezen. Vele vijftigers stoppen ermee de politiek te volgen, naar de bioscoop of het theater te gaan, concerten bij te wonen, romans te lezen, reizen te maken of de relaties met anderen te onderhouden. Daar kan niemand iets op tegen hebben als dat een bewuste keuze is. De vraag is alleen of dat niet vaker onbewust gebeurt. En dan kan je het jammer noemen. Lezen verruimt je blik, een film kan je raken, reizen naar andere culturen helpt onze eigen gewoonten te relativeren.
Iedere leeftijd heeft zo wel zijn charme. Alleen kunnen we er best op letten dat we ons wereldje niet te veel verkleinen. Af en toe eens iets totaal nieuws proberen, het helpt ons leven in beweging houden. Rust roest, stilstaan is achteruitgaan. Maar af en toe eens stilstaan bij de vraag of je stijl van leven voldoende past bij je verlangens en wensen, bij je grenzen ook, dat is goed als preventie tegen een burn-out. En bij het exploreren van nieuwe regio’s, culturen en kunstvormen kom je nog eens iemand nieuw tegen. Iemand met wie je bevriend kunt geraken, en misschien groeit er zelfs nog meer uit, voor het geval dat voor beiden wenselijk en aangenaam zou zijn.
Eens je de vijfenzeventig voorbij bent, wordt het moeilijker om nog nieuwe vriendschappen te sluiten, laat staan een nieuwe partnerrelatie te beginnen. Niet dat dat niet zou mogen. Het kan zelfs heel mooi zijn. Alleen vernauwt de interessekring zich verder. Alleen de interesse in jezelf, je naaste familie en vrienden en je lievelingsbezigheden blijven over. Nu en dan verlies je een dierbare door een sterfgeval. Weer iemand die onvervangbaar zal blijken. Het gevoel neemt toe dat je alles al hebt gehad. Je hebt niet veel zin meer in nieuwe prikkels en uitdagingen. Ook om ons op die tijd voor te bereiden is het goed om er voldoende, niet veel, vrienden op na te houden. Club Brugge is na elf jaar nog eens kampioen, de lente heeft zich ontplooid. Vooruit dus met de geit, en probeer eens iets nieuws.

Posted in Andere | Leave a comment